“Recidive stop je niet door een doek erover te plaatsen.”
- Sam Rain
- Sam Rain
De staatssecretaris Fred Teeven wint geheid de populariteitscijfers; privileges en vrijheden van gedetineerden zo veel mogelijk inperken onder het motto dat slachtoffers het ‘verdienen’. Met de hoogste celstraffen in Europa, kent de staat Nederland een uiterst effectief rechtssysteem. Het is een humaan systeem en rechters straffen hun porties uit in ruime mate. Echter Fred wilt voor slachtoffers ‘bloed’ zien.
Het algemene beeld van Nederland over een vrijheidsberovende maatregel wordt veelal gezien als vakantie; de gemiddelde PVV’er heeft bij voorkeur de herinvoering van de doodstraf en de tijd die men moet uitzitten vindt men ‘te kort’. Op een aantal punten ben ik eens met nieuwe maatregelen; het ‘verdienen’ van een voorwaardelijke invrijheidsstelling bijvoorbeeld of een scherp toezicht op het verlof van gevaarlijke delinquenten uit de Tbs-kliniek. Faliekant tegen ben ik tegen het saboteren van resocialisatie; aan iedere straf komt een eind en zodoende moet een ex-gedetineerde participeren aan de maatschappij, met minder middelen: een strafblad, financiële achterstand en verbroken relaties.
Resocialiseren mag best beter: vaak faalt het Openbaar Ministerie met de Reclassering in dit proces. Maar ligt dit aan het systeem of de uitvoering? Ik verwijt het aan de uitvoering: beperkte mankracht, zinvolle programma’s wegbezuinigd en het cruciale uitbesteed aan non-profit vrijwilligersorganisaties met weinig ervaring. Zo kent iedere gemeente de Sociale Dienst, Maatschappelijk Werk en het GGZ – echter wordt de gedetineerde alleen geanalyseerd met vragenlijstjes en blijft de échte oplossing afwezig.
Want wat doet Slachtofferzorg dan niet voldoende? Waar faalt de rechter? Want volgens mij wilt Fred dat vergelding ook na de uitspraak erbij komt. “You do the crime, you do the time.” Maar Fred vindt dat niet genoeg; lijden moet je, tot je laatste adem.
Dat misdadigers ‘snel’ buiten lopen ligt niet aan het gevangeniswezen; sterker nog vele gevangenen willen nooit meer vastzitten en met de komst van ISD (instelling stelselmatige daders) worden delinquenten voor de maatschappij behandeld én voorwaarden verplicht gesteld. Het ondragelijke verlies van een naaste is nooit goed te praten, net zoals kindermisbruik en mensexploitatie – alle gevallen van misdaad naar een mens zijn schrijnend.
Vergelding hoort thuis in de middeleeuwen, evenals ‘eerwraak’. Als een rechter uitspraak doet, dan is er vergeld. Absoluut vind ik dat slachtoffers door de overheid bijgestaan moeten worden, maar in de vorm van nog meer straf? Voorwaarden stellen dat snapt ieder mens, maar iemand kansen te ontnemen die spijt en berouw betuigd en wilt hersocialiseren? Want dat is wat Fred voor ogen heeft, met zijn sabotageplannen voor de Modernisering van het Gevangeniswezen. “Don’t kick a man when he is down”, maar niet volgens Fred; lijden zal je, tot je laatste adem.
Wil je echt slachtoffers van geweld en misbruik helpen, Fred? Regel dan betere slachtofferhulp en meer informatie over lopende zaken. Biedt ze therapie aan, regel een budget voor herstelbemiddeling. Ga desnoods rond de tafel zitten met Justitie over de aanpak van wapens, drugs en verslavingszorg. Zorg eens voor minder ‘zwarte’ schalen en breng het respect voor de politie terug. Voorkom de schorsing van zedendelinquenten en regel het geld voor voldoende mankracht op straat en kantoor.
De populariteitsprijs zal ik hier niet mee winnen; maar opkomen voor de zwakkeren, hoe ziek ook, is niet iets van de middeleeuwen, maar een baken voor de toekomst – menselijkheid.