Applicaties ontwerpen: Een begin in interaction design

“De kracht zit in de motor, maar de aanschaf in de vriendelijkheid.”
                                                                                                - Sam Rain

Programma’s voor mensen worden beoordeelt op het uiterlijk. Feit.
Programma’s voor mensen moeten voor mensen vanzelfsprekend zijn. Feit.
Programma’s voor mensen moeten voor mensen interactief zijn. Feit.
Een programma voor mensen wordt vanuit dit oogpunt ontworpen. Feit?
Interaction Design, oftewel Actiebewust Ontwerpen (en dus niet ‘interactief’ ontwerpen) is niet een nieuw fenomeen. Visuele vormgevers maken vaak briljante kunstwaardige websites en ook applicatie ontwerpers gebruiken steeds meer typografie en dynamische effecten, maar is het ook echt actiebewust?

Tien jaar geleden had ik een aangeboren hekel aan het woord ‘marketing’; in mijn belevingswereld was het een pseudo-wetenschap voor tetterende wijven, die een dosis Xanax of Diazepam gemist hadden. Gelukkig ontdekte ik een flink aantal jaar later het ondernemerschap – en het praktische nut van marketing. Maar ‘interaction design’ als jargon bleef uit, want interaction designers die ik tegenkwam, waren derde rangs vormgevers in mijn opinie. Muggenziften vond ik het (en dat was het toen ook!), maar ik begrijp vandaag de dag wat actiebewust ontwerpen inhoudt.

Een ervaren marketing expert, gevreesd als geadoreerd, kwam destijds over als een tetterend kakwijf – maar ze blijkt achteraf een groot leermeester te zijn geweest (nou ja, inspiratie) voor mijn concept in het actiebewust ontwerpen. “Call for Action, Call for Action”, riep ze hard en luid in ieder overleg. Het kwam er op neer dat informatie een bepaalde plek krijgt, wanneer deze moeten ‘bewegen’ tot handelen. “Wat is mijn keuze, Mijn Keuze?”, tetterde ze bij elk voorstel. Hoewel ik haar toen het liefst wilde verdrinken in een bak vol zoutzuur, zijn deze twee uitspraken het fundament geworden om actiebewust te ontwerpen. Zo zie je dat je van ieder mens iets kunt leren, ongeacht de hoeveelheid bloed dat ze laten koken in je halsslagader.

Wanneer we een applicatie ontwerpen voor mensen, dan moeten we verder denken dan de zandbak; conservatievelingen mengen alles door elkaar als een groen, slijmerig mengsel waarna ze ingrediënten toevoegen om de smaak te compenseren. Het Sam Rain concept voor actiebewust ontwerpen vraagt om de Gordon Ramsay aanpak; ken je basis, je ingrediënten en lever een smaaksensatie waar mensen voor willen betalen.

Het is daarom belangrijk om informatie op te dienen als een enkel gerecht, verdeeld in 4 delen:

-       inhoudelijke informatie: de ‘content’ waar de boodschap in verwerkt is;

-       visuele opmaak: de plaats, de kleuren, het lettertype en plaatjes;

-       de presentatie: wanneer de informatie wordt voorgeschoteld en hoe (bijv. d.m.v. speciale effecten)

-       de interactie: dat de informatie gekoppeld is aan een reactie.

Het laatste deel, de interactie, is hoe de applicatie moet communiceren alsof het in dialoog gaat met de eindgebruiker. Een persbericht kan bijvoorbeeld dienen als mededeling, maar een typische interactie is een knop om de informatie te delen op Facebook. Een interessant artikel kan een opinie peilen, zoals een abonnement op artikelen van dezelfde schrijver of een ‘fan worden’. Hoewel de meeste voorbeelden vanzelfsprekend lijken, zou het je verbazen hoe vaak deze handelingen als laatste wordt toegevoegd aan een ontwerp. Bij het actiebewust ontwerpen is de gewenste handeling een onderdeel van het motorisch geheel.

Informatie wordt ook beter opgeslagen in het menselijk brein als een keuze mogelijkheid zich voordoet; daarnaast zijn mensen altijd aan het handelen, bewust of onderbewust. Wanneer applicatie ontwerpers hierop inspelen, stimuleert het innovatie. Kijk eens naar programma’s van nu en 10 jaar terug; dit komt allemaal door een renaissance van de presentatie!

Naast de eerder gegeven voorbeelden, hoort ook de ‘visuele terugkoppeling’ in het gebied van interactie. Hoewel applicaties niet primair de doelen nastreeft volgens de Turing-theorie, mogen applicaties altijd zo menselijk mogelijk zijn – op hun fouten na.

Meer lezen hierover? Klik hier voor de inhoudsopgave voor alle artikelen!

©SamRain
Interaction Design