maandag 2 april 2012

Spreekrechten voor slachtoffers


“In de rechtszaal is het doel van ieder proces waarheidsbevinding.”
                                                                                                - Sam Rain
Het spreekrecht van slachtoffers zou moeten worden uitgebreid met het advies van de strafhoogte van de dader, vindt de VVD. De eerste keer dat ik het écht eens ben met Fred Teeven, dat dit niet zou moeten gebeuren – ook al verschillen we wel weer van mening over de reden.
Iedereen heeft recht op een eerlijk proces. De openbare aanklager, de Officier van Justitie, voert de ten laste legging aan. De advocaat van de verdachte voert de verdediging hiertegen. De rechter of rechters zijn de onpartijdige commissie gedurende het proces en geven het oordeel. Voor dit hele theater plaatsvindt is er een politieonderzoek, waarbij slachtoffers, verdachten en getuigen gehoord worden en andere gebeurtenissen plaatsvinden zoals psychiatrisch-, forensisch- en dactyloscopisch onderzoek. Waar de rechter schuld bewezen acht, krijgt de verdachte straf – of het tegenovergestelde en vrijspraak. De Officier van Justitie voert al een advies in de vorm van een eis – en deze zijn zelden ‘laag’.
Het spreekrecht van slachtoffers is een mogelijkheid voor slachtoffers om de nasleep van de misdaad tegen hen te verwoorden bij de rechter en de verdachte te confronteren. Vaak zijn deze emotioneel (en begrijpelijk ook) en staan oog in oog met de verdachten. Maar tijdens het onderzoek hebben slachtoffers het recht om een verklaring af te leggen; het spreekrecht lijkt dan zich om te vormen om de rechter te beïnvloeden. En juist datgene maakt het spreekrecht krom – het gaat in tegen een ‘eerlijk’ proces. In plaats daarvan wilt men oog om oog, tand om tand. En zo neemt het spreekrecht de vorm van verbale wraak.
Slachtoffers worden wel in de kou gezet. De overheid biedt relatief weinig steun aan slachtoffers. Zo wordt schade niet altijd vergoed door verdachten, maar krijgt men ook geen financiële overbrugging aangeboden door de overheid en moeten hun hulpverlening vaak zelf erbij ophoesten. Het spreekrecht wordt dan vaak gezien als kans om deze claims kracht bij te zetten.
Nederland straft het zwaarst in Europa. Het rechtssysteem is goed afgebakend en de wet kent weinig mazen wanneer het op serieuze delicten aankomt. Maar is het rechtssysteem dan nog wel eerlijk? Hoe kunnen rechters, de onpartijdige in het proces géén acht nemen op emoties? Want een advocaat zal wraking eisen wanneer er een rechter zich uitlaat in een beslissing dat lijkt op partijdigheid. Dat men niet eens is met wraking is begrijpelijk; vooral als het doel was óm de rechter te beïnvloeden.
Het proces draait niet om slachtoffers, maar om daders. Men lijkt in de ban te zijn van Amerikaanse televisieseries, waar slachtoffers een plaats in het bankje nemen om hun verhaal te doen om de jury (Amerikaans rechtssysteem) te beïnvloeden. De rechters zijn geen jury – en de slachtoffers ook niet. De maatschappij gruwelt van de misdaden en men lijkt in vele instanties en zonder feitelijke kennis graag over te gaan op maximale straffen – en sommigen bij voorkeur naar doodstraf.
Het rechtssysteem voorkomt barbaarse taferelen; we zijn als kikkerlandje ver gekomen van brandstapels, ophangingen en vierendelen. Wanneer de maatschappij dit civiel goed kan inschatten hadden we geen proces nodig; maar dat hebben we wel. Laten we het proces laten voor wat het is en meer energie stoppen in preventie en slachtofferhulp.
©SamRain
Spreekrecht

Geen opmerkingen:

Een reactie posten