Zien op zicht, Zien op herinnering

Het verschil tussen kennis en inzicht

"De weg kennen en de weg bewandelen zijn twee verschillende dingen."
                                                                                                             -  Sam Rain

Gedurende heel ons leven leren we informatie absorberen die nuttig is voor het gebruik in de toekomst. Kennis, noemen we dat. Er is praktische kennis, informatie die van beschrijvende aard is en we gebruiken als basis voor onze vaardigheden. Ook is er filosofische kennis, dat bestaat uit informatie die de grondslag legt over hoe we het leven zien en ervaren. Wetenschappelijke kennis is de informatie waarmee we de basis leggen voor onderzoek en classificatie - vanwege zijn 'onbetwistbare' aard. En dan is er ook nog nutteloze kennis, de informatie die geplakt kan worden aan alle vormen en dingen.

Inzicht is een heel ander verhaal; het is 'iets' wat je niet kunt leren. Ik durf het ook geen vaardigheid om die reden te noemen — het is eerder een sterk staaltje hersentechniek. In de Oude Tijd noemde men inzicht simpelweg de 'wijsheid'. Een wijze man hoeft niet per se een 'man van de boeken' te zijn en een 'man van de boeken' is niet persé wijs. Inzicht is een onderscheid kunnen maken tussen, relaties kunnen leggen met of, als gevolg van de oude, nieuwe informatie generen. Inzicht kun je wel ontwikkelen door te begrijpen hoe informatie aan elkaar gerelateerd kan worden. Daarom was Einstein ook eerst een postbeambte, voordat hij een hoogleraar werd.

Kennis en inzicht zijn dus nauwe vrienden; waar kennis een feitenjournaal is en inzicht een relationeel mechanisme maken zij samen het 'denken' mogelijk. Inzicht zonder enige vorm van kennis is onmogelijk en kennis zonder inzicht is onbruikbaar. Deze wisselwerking zorgt daarom voor een machtsverhouding waarbij soms het één en soms het ander domineert bij het benaderen van vraagstukken. De nieuwsgierige mens maakt conclusies óf op basis van de kennis óf legt een relatie met nieuwe informatie dankzij het inzicht.

De reden waarom inzicht belangrijker wordt geacht dan kennis is omdat deze informatie biedt uit het nu, terwijl kennis altijd gedateerd is. Het probleem met inzicht is dat deze afhankelijk is van informatiebronnen uit het nu, waardoor inzicht altijd afhankelijk is van het perspectief van de toeschouwer. Kennis is echter 'veilig' en biedt een fundament voor generatieve ontwikkeling - en belangrijker kan deze gedeeld worden met anderen. Kennis is de informatie uit eerdere ervaringen, waarmee oorzaak en gevolg bekend zijn - voor een verrassing komt men door kennis niet snel te staan. Inzicht is daarom meer een individueel streven en kennis vooral ideaal in groepsbelang.

De directie van een onderneming zal liever inzicht willen hebben dan enkel kennis en voorspellingen. Hoewel historische kermis van zeer grote waarde is, is de informatie van het 'nu' van groter belang. Rendementen uit het verleden bieden immers geen garantie voor de toekomst, hoe rooskleurig dat verleden dan ook is gebleken.

©SamRain
Kennis en Inzicht