Waarom privatisering van gevangenissen een ramp zal zijn

“Wie winst wil maken op sociaal zwakkeren is een lul.”
                                                                                    - Sam Rain

Als er één strategie in Den Haag altijd opblaast in het eigen gezicht is het wel privatiseren. ProRail. Kuch. PostNL. Kuch. De rest. Hoestbui.
Nederland is klein – dat is een voordeel als een nadeel. Het voordeel ligt in het feit dat we minder beheer hoeven te doen en het nadeel is dat we vaak dezelfde mensen krijgen die dat beheer moeten gaan doen. Nieuwste idee van bezuinigen: alle penitentiaire inrichtingen privatiseren. Zou geld opleveren ofzo. Naar boven afgerond: 600 miljoen per jaar.

De DJI is een mega-geldversnipperaar. Feit. Een logge, achterhaalde organisatie. Feit. Inrichtingen de grootste kostenpost. Fictie.
Menig politicus die over privatiseren praat, begint vrijwel meteen over andere landen – Duitsland, Zwitserland zijn wat dat betreft in de ‘gevangenissector’ de absolute paradepaardjes. Dat zou professioneler gaan enzo. HTM. Kuch. KPN. Kuch. Sorry, maar Nederland is klein en kartelgevoelig. Geef het twee jaar voor het eerste schandaal; tien jaar om echt te falen.

Er moet wél een hoop veranderen qua gevangenissen; qua kostenbesparing zou kwart Nederland op een gouden wc-bril kunnen zitten. En betalen zullen we toch; privatiseren betekent simpelweg uitbesteden, en dat terwijl de kosten voornamelijk zitten in het beleid van buiten de gevangenissen. Wie alleen maar denkt dat de gevangenis boefjes bevat en wie de organisatie niet kent qua uitvoering, gaat voor privatiseren. Nee – optimaliseren.

Zo heeft iedere inrichting een Commissie van Toezicht als een kwaliteitsmonitor aangesteld. ‘Gedetineerden’ hebben rechten (wel eens waar zeer beperkte rechten) en mogen in Nederland gebruik maken van het ‘beklagrecht’. Privatiseren zal deze appendix niet verwijderen, waarin een som van 90 miljoen op jaarbasis linea recta de verbrandingsoven ingaat. In plaats van een efficiënter proces of de inperking van het beklagrecht voor bijvoorbeeld ‘contrabande’ (smokkelwaar, drugs, etc.), kiest de overheid om deze bureaucratie in leven te houden in plaats van optimaliseren. Alleen op dit organisatorische vlak ligt een ‘half miljard’ verscholen binnen 5 jaar, een ‘bijna miljard’ in tien jaar en dus twee miljard in 20 jaar tijd. Waar centralisatie de eerste oplossing biedt, heeft de overheid daar opeens níet het gevoel om in ‘eigen vet’ te snijden!

De grootste kostenpost voor penitentiaire inrichtingen zit in de ‘passanten’ stroom. Passanten zijn tijdelijke gevangenen die vanwege een openstaande boete een maand of twee mogen verblijven in het ‘staatshotel’ en maken ¼ deel uit van de ‘recidivisten’. Kort ‘verblijf’ kost veel, maar levert weinig op. Het traject is te kort voor de plicht van penitentiaire inrichtingen om recidive te voorkomen en werkt eigenlijk ‘tegen’ het realiteitsbeeld van de gevangenis. Het zijn deze passanten die het maatschappelijk beeld ook verstoren – een dief die voor €1000,- heeft ‘gestolen’ zonder geweld, zit ongeveer 30 dagen boete uit tot ongeveer 6 weken. Dezelfde middelen, maar zònder resultaten. Maakt de inrichting deze kosten óf maakt het Openbaar Ministerie deze kosten? Want àl privatiseert de inrichting, het OM blijft immers even inefficiënt!

Als we kijken naar personeel, dan zal ‘performance management’ in een private inrichting geen winst opleveren; inrichtingsmedewerkers zijn de kleinere ‘kosten’ van een inrichting. Het onderlinge ‘detacheringmodel’ voor ‘Terugdringen Recidive’, ‘Dienst Geestelijke Verzorging’ of ‘afdelingspersoneel voor objectbeveiliging’ komen uit een ‘ander’ potje. Komt dat wel weer qua wetgeving op het bordje van de inrichting, maar heeft níets met het budget te maken.

Waarschijnlijk hebben ministers weer mogen smullen van de Duitse lobby – want via Europese gelden kunnen ministers lekker blijven vliegen van Rotterdam-Amsterdam. Geloof niet de leugen!

©SamRain
Privatisering gevangeniswezen