"Preventie
voorkomt, wanneer je het probleem voor bent."
— Sam Rain
— Sam Rain
Gedetineerden zijn een eindproduct — een vervelende, nare
waarheid voor velen. Iemand die namelijk vast komt te zitten, heeft een
probleem. En dat vinden mensen vaak moeilijk te slikken, want het stigmata van
criminaliteit geeft mensen het verkeerde beeld — dat criminaliteit een soort
glamour zou inhouden. Dat er bewust wordt gekozen voor criminaliteit, zoals je
kiest voor sperziebonen als groente voor het avondeten.
In Nederland wordt er veel geld gepompt in preventie, met
name in de vaktaal verkondigd als het terugdringen van recidive. Speciale
trainingen die gedetineerden moeten volgen, om zo te voorkomen dat ze
terugvallen in hun oude patroon. En er zijn nog meer trainingen die aanvullend
zijn voor dit programma. Maar zijn schoolboekjes voldoende? En hoe motiverend
is een 'chantage' eigenlijk, wanneer vrijheid daar tegenover wordt gesteld?
Deze preventiekassa hoort op het middelbare onderwijs thuis
— de plaats waar het denken wordt gevormd. Niet in de gevangenissen — waar het
eerder gaat om individuele hulpverlening. Maar niemand wil luisteren. Er zijn
alleen maar radicale struisvogel ideeën — zoals die van de staatssecretaris —
bijvoorbeeld om zo lang mogelijk het probleem te ontwijken. Praktisch gezien
betekend langer opsluiten zonder de brand te blussen, vragen om een verdere
ontwikkeling van het probleem.
Praktische oplossingen worden afgedaan als utopisch —
vrijwillige organisaties die het wel zien, worden systematisch afgeknepen van
subsidies om de preventiebarbecue te spekken. Veel praten, met een stok achter
de rug; dat is dé oplossing volgens het Ministerie van Justitie en Veiligheid.
Maar ze slaan de plank mis. Men wilt liever de populariteit. Men wilt liever
het demoniseren in stand houden. Stel je voor, dat het zou gaan om mensen.
Mensen met problemen en daarom keuzes maken die ze vaak zelf niet eens
begrijpen.
Veel mensen zouden zeggen dat het een excuus of een rechtvaardiging
is voor het gedrag — maar het is een observatie. Grotendeels van de
criminaliteit in Nederland zijn vermogensdelicten, gevolgd door zeden. Zou een
fraudeur of een dief nu echt zich 'bekeren' tot een modelburger met een boekje?
Kan een verkrachter nu echt stoppen met meisjes van fietsen aftrekken dankzij
een training? Het antwoord voor beide vragen is nee. De kern is een
psychosociale behandeling en praktische middelen.
Het is een taboe — de maatschappij is boos en de politiek
brandt liever haar vingers niet. Men durft alleen het papier als oplossing te
zien, noch durft men te kiezen voor oplossingen die te meten zijn. Want hoe
meet je het terugdringen van recidive, als in het effect van de trainingen, als
deze geen onweerlegbare conclusies kan weergeven?
Intussen word de gemiddelde crimineel gewelddadiger,
impulsiever en bijna emotieloos. Omdat de problematiek zich mag blijven
ontwikkelen. Want stel je voor dat er een groot deel van de problematiek
beheerst zou kunnen worden. Maar dat zou natuurlijk weer een oplossing zijn
waar gemeenschapsgeld juist wordt besteed.
Geen opmerkingen:
Een reactie posten