Stiekem, stiekem, stiekem

“Wat verborgen is komt altijd tevoorschijn.”
                                                            - Sam Rain

Geheimen zijn er altijd. Soms omdat het een ander gewoonweg niet aangaat, soms omdat de informatie “gevoelig” is, maar meestal zijn geheimen de vele blunders die we maken in het leven. Een leugen is vaak een verknipt geheim – het verdraaien van de waarheid om iemand van het pad naar de X op de schatkaart der blunders af te krijgen.

Hoe geweldig de leugen ook lijkt, ze is altijd te herleiden. Het is een kwestie van tijd en moeite. Een leugen in stand houden kost namelijk de nodige energie en volharding. Ik ben bijvoorbeeld ook ontzettend goed in liegen, evenals de rest van mijn familie. We liegen niet om de ‘ander’ te sparen, maar om in eerste plaats te misleiden.

Liegen om stomme dingen – ‘waar was jij?’ heeft als antwoord vaak <locatie>, <aantal personen>, <motivatie> als ‘format’. Hoewel het antwoord er niet toe doet, kunnen de duistere dingen van jezelf zorgen voor de nodige schaamte. De leugen voorkomt de hele confrontatie, dus ook dat ‘nare’ gevoel. We liegen om de spiegel niet te zien.

Het zijn eigenlijk allemaal symptomen van een verknipt zelfbeeld. Diegenen tegen wie we liegen houden we als soort van rechter voor; stel dat hij of zij ineens ontdekt dat achter het ‘ideaal’ fouten zitten. Houden ze dan ineens minder van ons? Vertrouwen ze ons dan niet meer dan voorheen? Moeten we onszelf weer bewijzen?

Verantwoordelijkheid nemen voor onze daden is iets wat de ethische mens hoog houdt, maar in de praktijk valt dat vies tegen. Net zoals in gevaarlijke situaties is er sprake van vecht- en vluchtgedrag – en vluchten is dan zoveel gemakkelijker.

Zoals eerlijkheid en oprechtheid samenhangen, zo zijn leugenachtig en manipulatief naaste familie. Wie liegt, manipuleert – wie eerlijk is, is oprecht. Eerlijk zijn betekent ook je kwetsbaar opstellen, wat het meest angstaanjagend is voor hen die liegen. Nee, de waarheid maakt het niet goed, maar het betekent wel iets. Wie de waarheid zegt, erkent zijn of haar fouten. En wie zijn of haar fouten erkent kan er van leren.

Soms willen mensen niets van de waarheid horen. Het is dan te pijnlijk om te geloven, het is te gevoelig om te zien. En ze blijven vluchten en vluchten, zo lang totdat ze verdwalen in het bos van leugenbomen. Mensen houden niet van manipulatie – en een manipulator blijft uiteindelijk alleen over. Ze geven het op, door in hun eigen leugens te geloven. De waarheid is iets waar ze geen grip meer op hebben en kiezen voor vergeten boven vergeven.

Wie de waarheid spreekt kan vergeven worden, maar het is geen garantie. De waarheid is geen beloning maar een norm, en wie zijn of haar billen brandt zal op de blaren moeten zitten. De waarheid over leugens is dat ze vergif is – wie liegt, vergiftigd zichzelf. Wie zich vergiftigd met leugens, denkt niet meer helder – en leidt naar een eenzame dood.

©SamRain
Stiekem