“Een
fobie is een angstschema.”
- Sam Rain
- Sam Rain
Iedereen heeft wel een ‘tic’ of een fobie –
gedrag wat we beschouwen als onlogisch en irrationeel. Een fobie is een aanval
van acute angst: het lichaam reageert instinctief en roept de
vecht/vluchtreactie op. Hoe groter de reactie, hoe herkenbaarder de
angstsymptomen: van schrik tot paniek met angstzweet. De fobie is een typisch
schema die men beschouwd als een irrationeel ‘iets’, terwijl ze heel logisch
is.
Angst en genot zijn ons innerlijk geweten;
goed is wat ons genot doet beleven (volgens onze psyche), kwaad is wat kan
resulteren in pijn. Ze zijn in vele gradaties te ervaren en afhankelijk van
neurotransmitters. Genot ervaren door endorfines, terwijl angst gepaard gaat
met adrenaline – het stofje dat ons lichaam alerter maakt.
Iedere fobie komt voort uit een ‘patroon’ die
we herkennen: een gebeurtenis. Wanneer het patroon zich associeert met een
‘trauma’ of een slechte ervaring kan deze een instinctief schema tot leven
brengen, waardoor men angst als een reflex ervaart. Pijn – ongeacht hoe men
deze fysiek ervaart – is een reactie uit informatie. Bij een fobie herkent men
dus een patroon als pijn: het zien van dieren, kleine ruimtes of vreemde mensen.
Als organisme geldt de regel dat we willen
overleven; de comfortzone is daarbij cruciaal voor ons gevoel van veiligheid.
Bij confrontatie met een patroon dat gekoppeld is met een angstschema, is er
een inbreuk op dat gevoel. Fobieen zijn voor onze hersenen net zo ‘echt’ als
reele dreigingen; angstschema’s zijn voor onze psyche gelijk. Ze staan immers
voor gevaar.
De eerste stap bij angstschema’s is een
bekende: wanneer herkent men een dergelijk patroon? Wie last heeft van een
fobie (of fobieen) weet vaak al wanneer en wàt de aanleiding geeft voor de angst (een mensenmassa, een dier of
bijvoorbeeld een ruimte), de ‘trigger’ oftewel de gebeurtenis.
De associatie gaat dan om een negatieve
ervaring die men onbewust herbeleeft; vaak gaat het om veiligheidsgevoel of
onmacht. Het verschil tussen walgen en een fobie is dat het laatste een
instinctieve reactie oplevert dat bekend staat als de vecht – vlucht respons;
een angstschema is daarom ook een reflex.
Dankzij bewustwording kan men zich laten
behandelen tegen fobieen – de associatie kost enige tijd om te doorbreken, maar
het is een fabel dat de hersenen het schema vast hebben gemetseld. Door de
waarde van de gedachte te veranderen, kan met een alternatief schema de fobie
worden veranderd naar zelfs een verlangen!
Angstschema’s zijn helemaal niet onnatuurlijk;
ze bestaan voor zelfbescherming. Zo zullen veel mensen instinctief niet zo gauw
een snelweg oversteken of opzettelijk hun hand in kokend water stoppen dankzij
deze instinctieve schema’s.
Hoewel fobieen vreselijke dingen zijn, zijn ze
toch een goede indicatie voor instinctieve schema’s. En al zijn fobieen in de
beleving uiterst vervelend, betekent niet dat het verloren zaak is of een
eindstation om ermee te leren leven. Er valt nog veel winst te behalen in het onderzoek
betreffende gedrag!
©SamRain
Fobie
Fobie
Geen opmerkingen:
Een reactie posten